Afganistan’ın Helmend vadisi ile Herât arasında bulunan dağlık bölgeye Güristân ya da Mendîş denilir. Bazen yanlışlıkla Gür diye de isimlendirilen bu bölge kuzeyde Garcistan, batıda Herat, güneyde Garmir ve Nimruz, doğuda Kabil ve Kandahar bölgeleriyle sınırlıdır. Bazı başarısız kalan teşebbüslere rağmen Sebüktegin etki sahasını Gür’un doğusuna kadar uzatmış ve Gür hâkimi Muhammed b. Sürî ona tâbi olmuştu.
Sebüktegin’in ölümünden sonra İbn Sürî Gazneliler’e karşı düşmanca davranmaya başladı. Onun idaresinde Gürlular yol kesmekte, türlü kötülükler yaparak Gazneli ahalisini rahatsız etmekte idi. Bu bölgenin Gazneli valileri Gur hâkimi İbn Suri üzerine yürüdükleri zaman o, dağlara sığınarak Gaznelilerden kaçmayı başarıyordu. Onun için b 1011 yılında bu meseleyi kökünden halletmek üzere Altuntaş ile Arslan Cazib komutasında bir öncü kuvveti bölgeye gönderdi. Ancak Gur ordusu savunmaya geçerek dar boğazlarda Gazne ordusunu sıkıştırıp yenilgiye uğrattı. Bunun üzerine bizzat harekete geçen Sultan Mahmut, ağırlıkları ile küçük yaşta olan oğulları Mesud, Muhammed ve Yusuf’u Zemindaver’de (Kandehar) bırakarak süratle Guristan’a ilerledi. b onun karşısında aynı başarıyı gösteremediler.
Gazneli ordusu bölgenin başkenti Âhengerân şehrine yürüdü. Muhammed b. Sürî onbin kişilik ordusuyla sultana karşı koymaya çalıştı. İki taraf arasında öğleye kadar devam eden savaş sırasında Gazneliler geri çekilirmiş gibi yaparak b dağlık bölgeden ovaya çekmeyi başardı. Burada devam eden savaşta Gazneli ordusu Gürluları mağlup etti. İbn Sürî ve oğlu şis, esir düştü ve Gazne’ye gönderildiler.
Sultan Mahmut Gür bölgesini İbn Sürî’nin müslüman olan diğer oğlu Ebu Ali’ye bıraktı. Ayrıca bu bölgede İslâm esaslarını açıkça uygulamaya koyacak, onlara İslâm’ın esaslarını öğretecek görevliler tayin etti. Sonraki yıllarda Güristan birkaç sefer daha yapıldı. Sultan Mahmut l015 yılında Güristan’ın güneybatısında bulunan Huâbin üzerine yürüdü ve yöredeki bazı kaleleri ele geçirdikten sonra Gazne’ye döndü. Birkaç yıl sonra Sultan Mahmut, oğlu Mes’üd’u Güristan’ın Teb adıyla bilinen kuzey-batı bölgesini itaat altına almakla görevlendirdi.
1 Eylül 1020 tarihinde hu bölgeye gitmek için Herat’tan ayrılan Mes’üd, pek çok kaleyi zabt ettikten sonra Teb hâkimi de itaatini bildirdi. Ayrıca Garcistan tarafında ele geçirdiği bütün kaleleri teslim etmeye söz verdi. Mes’ud, Tür adındaki başka bir kaleyi de bir hafta süren şiddetli çarpışmalardan sonra zapt ederek Herat’a döndü. Böylece Güristan bölgesi tamamen fethedilmiş oldu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder